مفهوم اراده در خداوند و انسان به یک صورت نیست و تفاوت اساسی دارد. خداوند از هرگونه نقص و نیازی به دور است و مخلوق، این نیاز و نقص؛ لذا اراده مخلوق به مقدمات متعددی نیاز دارد ولی اراده خواند خالی از هر گونه مقدمه و واسطه است.
صفوان بن یحیی از حضرت امام کاظم علیهالسلام درمورد مفهوم اراده خداوند و انسان پرسید. حضرت در پاسخ فرمودند:
اراده مخلوق، عزم و قصد برای انجام کار است و فعلی است که بعد از آن قصد، در خارج از آنها ظاهر میشود؛ اما اراده خداوند، احداث و ایجاد است نه غیر آن؛ چرا که حق تعالی در فعل نمینگرد، فکر و اندیشه نمیکند و این صفات از او منتفی است، بلکه اینها از صفات مخلوق است. پس اراده حق تعالی عین فعل است، نه غیر آن.
از کتاب “سیری در آیات ولایت و امامت”
جلد پنجم
آیت الله یثربی مدظله