شرح قضیه: در مکاتبات اداری که از طریق نرم افزارهای اتوماسیون اداری مرسوم در ادارات و شرکت ها انجام می شود، فردی که دارای تحصیلات آکادمیک بوده و خود را جزء مفسرین قرآن کریم می داند بر اساس یک سوء ظن به صورت خطاب ضمنی به یکی از همکاران خود که قرار بوده است موضوعی را که مرتبط با ایشان بوده بررسی کند، نسبت ” نَمام ” و ” زَنیم ” داده است. ( نَمام به معنای سخن چین و زَنیـم به معنای حرامزاده)
سوال اول: با توجه به اینکه در اتوماسیون اداری که مورد مشاهده تعداد زیادی از همکاران می باشد به صورت خطاب ضمنی (به گونه ای که همگان متوجه شدند که مخاطب این نسبت های ناروا بنده بوده ام) به بنده نسبت ( زَنیـمٍ به معنای حرامزاده) داده است آیا خطاب کننده مرتکب قذف شده است؟
سوال دوم: با توجه به اینکه ایشان در فضای مجازی که دیگر همکاران حضور دارند به بنده نسبت (نَمام به معنای سخن چین) هم داده است آیا مرتکب توهین شده است؟ زَنیـمٍ : یعنی زنا زادهای که منسوب به قومى است که در نسب واقعاً از آنها نیست.
(طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج ۱۰، ص ۵۰۲، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش؛ فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج ۳۰، ص ۶۰۵، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.)
صدق عناوین مذکور دایر مدار صدق عرفی است.
اگر عرفاً شخص مذکور مخاطب باشد و گوینده با علم به معنی کلمه قصد او را داشته باشد مصداق عمل حرام و قذف خواهد بود.