امروزه درعقودوقراردادهاومعاملات «بالاخص بیع» اکثرثمن معامله دیگر مثل گذشته نقد نبوده،بلکه بعضاًازطریق دستگاه کارتخوان «pos» یا واریز به حساب شبا فروشنده از طریق سامانه پایا و ساتنا واریز میگردد علی الحال آن مبلغ بعدازطی چندین ساعت «بعضاً ۱۲ الی ۲۴ ساعت و حتی مواردی بیشتر» به حساب فروشنده واریز «وصول»میگرددحال سوال اینجاست:این مبلغ که در زمان خاصی در حساب بانک پذیرنده میباشد،حکمش چیست ؟ «توجها به اینکه با حبس پول در حساب بانک پذیرنده،منافع و عوایدی برای آن بانک داشته و از سود وجه حبس شده منتفع میگردند» اضف علی ذلک آیا این امرسابق ذکر. دارا شدن بلاجهت وجه قلمداد میگردد یا خیر؟ آیا پول یا وجه حاصله از مصادیق پول حرام و یا نامشروع «توجها به قاعده قبح دارا شدن بلاجهت وجه و استیفاءیا ایفا نارو»ا قلمداد میگردد یاخیر؟ حکم تکلیفی و وضعی این اقدام بانک«تاخیردرواریزثمن معامله به حساب فروشنده» چه میباشد؟
در مفروض سوال چنانچه در مورد حواله پول که بر اساس ساتنا وپایا و مانند آن بانک طبق مقررات مربوطه عمل کند مانعی ندارد ولی اگرازمقررات بانکی و عقد حواله تخلف و در ارسال وجه کوتاهی کند مرتکب حرام شده است و اگر در این فرض خساراتی متوجه صاحب پول شود بانک ضامن است وچنانچه برای بانک به جهت تاخیردررساندن وجه منفعتی حاصل شود مالک آن نمیشود و صاحب وجه هم به جهت شائبه ربا مالک آن نمیشود مگر اینکه صاحب وجه پول خود را به عنوان قرض در اختیار بانک قرار دهد و بانک هم بپذیرد در این صورت تصرفات بانک در آن وجه جایز خواهد بود و اگر چنانچه پول برای بانک موجب افزایش اعتبار شده باشد چون این افزایش قابل انتقال به صاحب وجه نیست بنابراین ضمانتی متوجه بانک نیست
پایگاه اطلاعرسانی حضرت آیتالله میرسید محمد یثربی