سود وزیان حاصل از انتقال وجه در بانک

استفتائاتدسته بندی: فقهیسود وزیان حاصل از انتقال وجه در بانک
سؤال:

امروزه درعقودوقراردادهاومعاملات  «بالاخص بیع» اکثرثمن معامله دیگر مثل گذشته نقد نبوده،بلکه بعضاًازطریق دستگاه کارتخوان «pos» یا واریز به حساب شبا فروشنده از طریق سامانه پایا و ساتنا واریز می‌گردد علی الحال آن مبلغ بعدازطی چندین ساعت «بعضاً ۱۲ الی ۲۴ ساعت و حتی مواردی بیشتر» به حساب فروشنده واریز «وصول»می‌گرددحال سوال اینجاست:این مبلغ که در زمان خاصی در حساب بانک پذیرنده می‌باشد،حکمش چیست ؟ «توجها به اینکه با حبس پول در حساب بانک پذیرنده،منافع و عوایدی برای آن بانک داشته و از سود وجه حبس شده منتفع می‌گردند» اضف علی ذلک آیا این امرسابق ذکر. دارا شدن بلاجهت وجه قلمداد می‌گردد یا خیر؟ آیا پول یا وجه حاصله از مصادیق پول حرام و یا نامشروع «توجها به قاعده قبح دارا شدن بلاجهت وجه و استیفاءیا ایفا نارو»ا قلمداد می‌گردد یاخیر؟ حکم تکلیفی و وضعی این اقدام بانک«تاخیردرواریزثمن معامله به حساب فروشنده» چه می‌باشد؟

پاسخ:

در مفروض سوال چنانچه در مورد حواله پول که بر اساس ساتنا وپایا و مانند آن بانک طبق مقررات مربوطه عمل کند مانعی ندارد ولی اگرازمقررات بانکی و عقد حواله تخلف و در ارسال وجه کوتاهی کند مرتکب حرام شده است و اگر در این فرض خساراتی متوجه صاحب پول شود بانک ضامن است وچنانچه برای بانک به جهت تاخیردررساندن وجه منفعتی حاصل شود مالک آن نمی‌شود و صاحب وجه هم به جهت شائبه ربا مالک آن نمی‌شود مگر اینکه صاحب وجه پول خود را به عنوان قرض در اختیار بانک قرار دهد و بانک هم بپذیرد در این صورت تصرفات بانک در آن وجه جایز خواهد بود و اگر چنانچه پول برای بانک موجب افزایش اعتبار شده باشد چون این افزایش قابل انتقال به صاحب وجه نیست بنابراین ضمانتی متوجه بانک نیست